Wisselstroom (AC)
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Wisselstroom, afgekort als AC (Alternating Current), is een elektrische stroom waarvan de richting en grootte periodiek veranderen.
Omschrijving
Bij wisselstroom wisselen de elektronen voortdurend van richting in een vast ritme. Dit gebeurt met een bepaalde frequentie, uitgedrukt in Hertz (Hz). In Europa is de frequentie van het elektriciteitsnetwerk standaard 50 Hz, wat betekent dat de stroom 50 keer per seconde van richting verandert. In tegenstelling tot gelijkstroom (DC), waarbij de elektronen altijd in dezelfde richting bewegen, heeft wisselstroom geen vaste plus- of minpool; deze wisselen voortdurend van rol. Wisselstroom is de standaard vorm van elektriciteit die via het openbare netwerk aan huishoudens en industrie wordt geleverd. Een van de belangrijkste voordelen van wisselstroom is dat de spanning eenvoudig omhoog of omlaag getransformeerd kan worden met behulp van transformatoren. Dit maakt efficiënt transport van elektrische energie over lange afstanden mogelijk onder hoge spanning, wat de transportverliezen beperkt. Ondanks dat wisselstroom efficiënt is voor transport, werken veel elektronische apparaten intern op gelijkstroom. Hiervoor wordt de wisselstroom met behulp van omvormers (wisselrichters) omgezet naar gelijkstroom.
Toepassingen in de bouw
Wisselstroom wordt breed toegepast in de bouw. Het is de standaard voor de algemene stroomvoorziening van gebouwen voor verlichting, machines, gereedschappen en andere elektrische apparatuur die direct op het lichtnet werken. Voor elektrische voertuigen op bouwplaatsen wordt vaak de voorkeur gegeven aan AC-laden (laden met wisselstroom) vanwege lagere kosten voor productie en installatie van de laadpalen, al maakt de auto zelf weer gebruik van gelijkstroom die door een omvormer in de auto wordt geleverd. Energieopslagsystemen in de bouw, vaak gebaseerd op accu's (gelijkstroom), maken gebruik van DC/AC omvormers om de opgeslagen gelijkstroom weer om te zetten naar wisselstroom voor gebruik op de bouwplaats.
Wisselstroom versus Gelijkstroom
Het fundamentele verschil tussen wisselstroom (AC) en gelijkstroom (DC) ligt in de beweging van elektrische ladingen. Bij gelijkstroom bewegen de elektronen in één constante richting, van de minpool naar de pluspool. Bij wisselstroom wisselt de richting van de elektronen periodiek om. Historisch gezien was wisselstroom gemakkelijker op te wekken met robuustere generatoren en eenvoudiger om te schakelen naar hogere of lagere spanningen met transformatoren, wat bijdroeg aan de wijdverbreide adoptie voor elektriciteitsnetwerken. Hoewel wisselstroom efficiënt is voor transport over grote afstanden (met uitzondering van zeer lange afstanden waar hoogspanningsgelijkstroom voordelen kan hebben), werkt veel moderne elektronica op gelijkstroom. Dit vereist de omzetting van AC naar DC met behulp van gelijkrichters of omvormers in apparaten zelf of in adapters.
Gebruikte bronnen: